Bewaren en opwarmen van moedermelk

Wanneer je je melk afkolft, is het goed om te weten waar je allemaal rekening mee moet houden wat betreft het bewaren en weer opwarmen van de melk. Hieronder vind je uitgebreide informatie volgens de officiële richtlijnen. De ene moeder gaat hier wat soepeler mee om dan de andere. En het ligt er natuurlijk ook aan of je kindje ziek en/of prematuur is: in dat geval raden we aan om deze richtlijnen wat strikter te volgen.

Hygiëne en kolven

Materiaal om melk in te bewaren

Je kunt je gekolfde melk opvangen en bewaren in glazen of harde plastic (polypropyleen) flesjes. Plastic zakjes of ijsblokjeszakjes worden afgeraden bij premature (te vroeg geboren) of zieke kindjes. Door plastic zakjes of polyethyleen materiaal gaan meer levende cellen uit moedermelk verloren en er is grotere kans op lekkage door schade.

Schoonmaken van je kolfmateriaal

Haal alle onderdelen, die met je borst of melk in aanraking komen, uit elkaar. Bij de meeste kolven kun je de slangetjes dus laten zitten, want hier komt als het goed is geen melk in.
Of spoel eerst af onder koud water (zodat de melk niet aankoekt) en daarna onder flink warm water en droog alles goed af.
Maak de onderdelen na elke kolfbeurt schoon met heet zeepwater en droog daarna goed af.
In geval van ziekte of verminderde weerstand steriliseer je een keer per dag de onderdelen, door ze 15-20 minuten in heet water uit te koken of een speciaal sterilisatiehulpmiddel te gebruiken voor in de magnetron.
In het geval van spruw/Candida kun je een flinke scheut natuurazijn in het kookwater doen; het zure milieu zorgt er voor dat de Candida minder goed kan overleven.

Labelen

Het is belangrijk dat je de melk van elke kolfsessie duidelijk labelt wanneer je van plan bent het te gaan koelen. Je mag de melk van beide borsten bij elkaar in het zelfde potje gooien, zolang het maar van dezelfde kolfsessie is.

Handig!

Schrijf ‘BO’ op het label als je kolft tijdens een borstontsteking/mastitis
Schrijf ‘-soja’, ‘-koemelk’, ‘-noten’, etc. op het label als je kolft tijdens een dieet waarbij je één van deze voedingsstoffen weglaat
Schrijf eventueel 'BV' of 'moedermelk' op de melkcontainer, zodat het bij de kinderopvang duidelijk is dat het om moedermelk gaat die op een speciale manier opgewarmd moet worden.

Belangrijk!

Wanneer je de gekolfde melk in de koelkast (max. 0-5°C) bewaart, mag je de opbrengst van een hele dag bij elkaar indoen. Aan het eind van de dag kun je de verzamelde melk in één keer invriezen of meteen gebruiken.
Ontdooide melk mag niet opnieuw ingevroren worden.
Wanneer je melk uit de vriezer vervoert, zorg dan dat het in een koeltas met ijselementen ligt, zodat het niet ontdooit. Tenzij de melk meteen gebruikt gaat worden.
Het is vaak handig om melk in kleinere porties in te vriezen. Op die manier hoef je nooit heel veel melk te ontdooien, terwijl je kindje misschien maar de helft op kan. De overgebleven ontdooide melk moet je namelijk weggooien…
Afgekolfde moedermelk en zeker ontdooide moedermelk kan wat vreemd, zepig of ranzig ruiken en smaken. Dit is normaal en betekent niet dat het bedorven is.
Vlokjes in de melk zijn meestal vetvlokjes. Door de fles na het opwarmen rustig te schudden (zwenken), lossen deze weer op.

Koelen van verse moedermelk

Het koelen van de gekolfde melk vindt het liefst plaats volgens onderstaande richtlijnen. De praktijk leert ons dat een wat soepelere omgang met de regels meestal ook goed gaat. Dit wordt echter streng afgeraden bij zieke of premature kindjes.

Houdbaarheid van moedermelk

De houdbaarheid van de gekolfde melk is het meest veilig volgens onderstaande richtlijnen. De praktijk leert ons dat een wat soepelere omgang met de regels meestal ook goed gaat. Dit wordt echter streng afgeraden bij zieke of premature kindjes.

Opwarmen van gekoelde of bevroren

moedermelk

Je kunt bevroren melk achter in de koelkast langzaam laten ontdooien. Zet op het label de starttijd van ontdooien, zodat je niet de 24 uur overschrijdt voor gebruik.

Wanneer je de melk sneller nodig hebt, kun je het flesje max. 20 minuten in warm (niet heet!) water zetten. Zorg er voor dat de flesjes niet geheel onder water staan. De vorige methode heeft de voorkeur, omdat het behoud van beschermende stoffen groter is.
Zet bevroren melk nooit in de magnetron om te ontdooien! Op die manier ontstaan er hotspots die de overgebleven goede stoffen in je melk kapot maken en die voor brandplekjes in de mond van je kindje zouden kunnen zorgen. Opwarmen van gekoelde of ontdooide moedermelk
Gekolfde moedermelk moet opgewarmd worden tot kamertemperatuur (ong. 27°C).
Gebruik een speciale flessenwarmer, warm (niet heet! Max. 35°C) stromend water of een warmwaterbadje tot max. 20min. Door langer opwarmen, werk je bacteriegroei in de hand.
Ook kun je het potje 20min. bij je kindje in de couveuse zetten om op te warmen.

Hoeveel moedermelk drinkt mijn kindje uit de fles?

Het is soms lastig om te bepalen hoeveel melk je kindje nu per flesje zou moeten drinken als je normaal gesproken borstvoeding geeft. De hoeveelheid milliliters is niet 1 op 1 te vergelijken met wat je klaarmaakt als je kunstvoeding geeft, omdat kunstvoeding andere eiwitten bevat. In de meeste gevallen is er van moedermelk dus minder milliliters nodig in vergelijking met kunstvoeding om het zelfde groeieffect te bereiken.Op de site van La Leche League Nederland vind je uitgebreide informatie èn een rekentabel waarin je kunt zien hoeveel moedermelk jouw kindje gemiddeld per flesje nodig heeft.

Bewaren en opwarmen van moedermelk

Hygiëne en kolven

Voor je begint

Labelen

Wat zet je altijd op het label?

Bewaren en opwarmen

Koelen van verse moedermelk

Op kamertemperatuur

In de koelkast

In de vriezer

Houdbaarheid van moedermelk

Op kamertemperatuur (ong. 20°C)

Verse moedermelk

Ontdooide moedermelk

In de koelkast (5°C)

Verse moedermelk

Ontdooide moedermelk

In de vriezer (-15°C)

Verse moedermelk

Ontdooide moedermelk

In de diepvriezer (constant -18°C)

Verse moedermelk

Ontdooide moedermelk

Na opwarmen

Verse moedermelk

Ontdooide moedermelk

Colostrum

Kamertemperatuur

Koelkast

Opwarmen van gekoelde of bevroren

moedermelk

Hoeveel moedermelk drinkt mijn kindje uit de fles?

Let op!